Even de benen strekken dacht ik. Even rondkijken zoals ik al vaker had gedaan die middag. Ik liep van achteren naar de voorkant van de brug, het domein van de kapitein, het hart van het schip. Het was er stil, lekker warm en half donker, niemand was er. Ik ging half zitten op een bureaurand, links pruttelde het koffiezetapparaat zacht en daar was ook de trap naar beneden, naar de andere dekken onder me. Rechts een bureau met zeekaarten en linialen daarop.
Verdoofd keek ik voor me, naar de ontelbare verlichte displays, computerschermen, weerkaarten, radar, hendels en knoppen, dat uitstrekte van de linkzijde van de brug tot de rechterzijde van de brug. Door de ramen voor me reikte het verlichte scheepsdek ver voor me uit, de zee om ons heen. Een prachtig gezicht, vooral ook zo hoog boven het dek. Op het dek voor me zag ik stenen vanaf een transportband met een behoorlijke snelheid in de opening van een pijp rollen. Lichten in de verte verraadden waar de Filippijnse kust en de beschaving lag. Achter me hoorde ik Jeffrey met de twee robot piloten een rustig gesprek voeren in het engels.

Ik stond op de brug van de Tertnes, het 139 bij 22 meter geavanceerde steenstortschip van Van Oord; 1 van de 4 valpijpschepen uit de grote vloot schepen van Van Oord. Verdoofd stond ik daar door de invallende nacht.
Het was weer even zo'n vreemd besef moment, te beseffen dat ik mij temidden op de Zuid-Chinese zee bevond ergens tussen de twee grote eilanden Mindoro en Luzon van de Filippijnen endichtbij een kleiner eilandje genaamd ‘Verde Island', zoals ik uit een topografisch scherm rechts van me kon opmaken. Een gekke gewaarwording, zo in de nacht alleen op die brug en te beseffen dat ik op de plaats stond van de kapitein met een bekertje koffie in mijn linkerhand en voor me dat meterslange ‘bureau' met die talloze lichtgevende displays, knoppen en computerschermen. Het was zo'n indrukwekkend gezicht dat je bijna niet ontkwam aan het feit dat er een soort van stiekeme verantwoordelijkheid in je schoenen werd geschoven, terwijl ik daar zo voor al die controle units stond. Ik bleef een tijdje staan op de brug, keek wat door de ramen links en rechts, stapte naar buiten op 1 van de balkons, snoof wat frisse lucht op. De koffie dronk ik op en ik begaf me weer naar Jeffrey en de drie piloten, die in de achterzijde van de brug de veertig computerschermen voor het stenen storten nauwkeurig in de gaten hielden. Drie nederlanders, 2 Filippijnen en 1 brit, Nederlandse muziek kwam uit de luidsprekers, grappen werden af en toe onderling gemaakt, sommigen dronken hun drankje op, terwijl ze nauwkeurig de bewegingen op de beeldschermen voor zich en de beelden van de camera's geïnstalleerd aan dek in de gaten hielden.
En in deze setting en tijdens dat moment vielen er duizenden stenen onder ons uit een pijp, slingerde een miljoenen robot driehonderd meter onder ons de zeebodem af te tasten, sliep vijfentwintig man onder ons op de dekken en werd een 139 bij 22 meter groot schip met een paar drukken op de knop door de jongen naast me soms even compleet in de achteruit gezet om een volgende ‘baan' stenen neer te leggen; alsof het allemaal niets is. Het vertrouwen op de techniek is er inderdaad, maar het bleef een gekke gewaarwording, een schip alle kanten opsturen door slechts drieknoppen in te drukken...

Hallo mensen in Nederland,

Hier een nieuwe update vanaf de regenachtige Filippijnse eilanden. Het regenseizoen is te vroeg begonnen en ook de derde typhoon van het jaar, zo las ik net in het dagelijkse weerrapport hier, ligt vlak voor de kust aan te zwellen alvorens aan land te komen. Gelukkig wijkt deze tyfoon af naar het oosten en zal ons gebied niet raken. Echter maken we wel vast voorbereidingen op de bouwsite daarvoor en voorziet de Tertnes, het schip van Van Oord wat hier om de 2 dagen langs de kade ligt, ons van de laatste weersinformatie over deze tyfoon.
Zo las ik gisteren in de Filippines Post, de krant die ik sochtends na het werk altijd op mijn deurmatje vindt, dat er ergens noordelijk van hoofdstad Manila al 23 mensen zijn weggespoeld door modderstromen veroorzaakt door een tyfoon van enkele dagen terug. Ik typ dit nu vanuit mijn hotelkamer, regendruppels slaan tegen de ruiten aan. We krijgen toch wat flarden mee van de in aantocht zijnde, nieuwe tyfoon.

Van begin tot eind en het begin van het einde. Deze woordspeling omvat eigenlijk alle laatste nieuwtjes van de afgelopen weken. Allereerst noem ik van begin tot eind, waarmee ik het feit bedoel dat ik dus nu het gehele traject heb mogen bewonderen van hoe de steenslag die hier ligt opgeslagen zijn totale begin tot einde reis maakt voor het project waar ik werk. Zoals te lezen was in het eerste stuk heb ik vorige week 2,5 dag (trip nr. 6) aan boord gezeten van de Tertnes. (voor hele fanatiekelingen zie tertnes.nl) Ik was zo eens aan het denken hoeveel die steenslag die wij hier voor het project ontvangen eigenlijk wel niet reist voordat het eigenlijk daadwerkelijk op de plaats van bestemming komt.
Een steentje voor ons project begint zijn reis in de groeve in Noorwegen, hier wordt hij gewonnen. Hij wordt daar per bulldozer weggehaald en gereden naar de kade. Daar zet de steen zijn reis voort per Bulk Carrier schip naar de Filippijnen (via Kaapstad i.v.m. piraterij rondom noord-oost Afrika), naar de kade hier in Batangas. Daar wordt het vanuit de Bulk Carrier op onze kade gedeponeerd, waarna wij het vervoeren naar de opslagterreinen. Vanuit de opslagterreinen reist de steen op een gegeven moment terug naar onze kade, waar hij op de Tertnes wordt gedropt. De steen vervolgt zijn tocht op de Tertnes in de richting van het dumpgebied. Eenmaal aangekomen in het dumpgebied zorgt de Tertnes ervoor dat de steen per transportband naar de ingang van een 300 meter lange pijp wordt gebracht waarop de stenen in iets meer dan 80 seconden door deze lange pijp naar de zeebodem zakken. En daar liggen de stenen dan ineens op de zeebodem; met als taak om een gaspijpleiding van Shell te stabiliseren, wat een reis!

Het was een geweldige ervaring om op een echt schip mee te mogen varen voor 2,5 dag en het daadwerkelijke doel van het hele project recht voor mij op 40 beeldschermen en aan het dek te kunnen bewonderen, temidden van 7 nederlanders, 3 britten en 37 Filippijnen aan boord. Tot op centimeters en zelfs onder invloed van wind, stroming, diepte en temperatuur kan de Tertnes stenen storten op de zeebodem, waar dan ook. Een idee had ik wel een beetje, door de DVDs die mij zijn laten zien en door de uitleg van iedereen, maar na deze 2,5 dag aan boord op zee werd mij toch wel een heleboel meer duidelijk. In de dagen aan boord heb ik vooral meegekeken bij alle acties zowel op dek als op de brug bij de robotpiloten en bij de joystick bedieners, dus heb ik niet echt gewerkt. Het was geweldig gaaf, wakker worden in een hut, douchen terwijl je je even moet vasthouden door de deining, ontzettend ruw verstoord worden uit je slaap door een indringend, gigantisch, mega hard kabaal veroorzaakt door een brandalarm dat afgaat, urenlang op de brug staan alle schermen in de gaten houden, naar de eindeloze zee turen en met overall aan en helm op helpen bij het binnenhalen van de 300 meter lange pijp en de miljoenen robot; ook wel in scheepstaal, ‘de recovery' genoemd.

1 van de spannendste dingen gebeurden eigenlijk wel tijdens het storten zelf. Voor de 40 beeldschermen zaten enkele piloten die de 2,5 miljoen kostende robot besturen die onder het schip hangt. Daarnaast bedient iemand het DP systeem (Dynamic Positioning) waarmee het schip op elk gewenste moment en in elke situatie een koers kan varen bijvoorbeeld met een constante snelheid. Het is een soort automatische piloot. In dit geval voeren we een keer zijwaarts vooruit, met een bepaalde snelheid en moesten we af en toe 5 meter naar links of 10 meter naar rechts toe om stenen te kunnen storten met de robot, 300 meter onder ons. Dit systeem meet elke miliseconde de bewegingen van het schip ten opzichte van de GPS positie en geeft de motoren automatisch de benodigde commando's om bijvoorbeeld zijwaarts te blijven varen en met een bepaalde benodigde snelheid. Dit doet hij door dus elke miliseconde de invloeden te berekenen zoals stroming, temperatuur en windkracht. Door elke keer te meten hoe deze variabele factoren zijn, stemt hijzelf de motorkracht daarop af, waardoor je dus ontzettend nauwkeurig kunt blijven varen qua positie voor het steenstorten. Om deze redenen is de Tertnes een gewillig steenstortschip en wordt daarom vaak door opdrachtgevers in de wereld gevraagd voor nauwkeurige stortacties op verschillende zeedieptes. De steenstortactie zelf is niet moeilijk, het is de omgeving waarin het gebeurd en de factoren waaraan het wordt blootgesteld en die gecontroleerd moeten worden.
Jeffrey, mijn eerdere collega op de bouwplaats in de eerste vier weken van mijn stage, was nu net terug van zijn 5 weken verlof in NL en was nu 1 van de steenstort piloten op de Tertnes.
Hij hielp/helpt bij het stenen storten en tuurde/tuurt op de talloze beeldschermen. De robot, ROV genaamd, is ook een ‘iets' op zich. Het is het duurste object aan boord, uitgerust met twee scanners a 200.000 euro, drie camera's, enkele zenders en ontvangers, grote zoeklichten en zware kabels en behuizingen vol met olie, om de extreme waterdruk te kunnen weerstaan. Deze ROV is een drie meter hoge robot, ongeveer twee meter in diameter en hangt onder de kunststof flexibele pijp die vanaf de boot 300 meter de diepte in wordt gelanceerd. Deze robot zorgt ervoor dat storten mogelijk is door positie, zicht, beelden, licht, diepte, temperatuur, stroming en nog meer informatie naar ‘boven' te zenden, naar de brug van de Tertnes.

Bizar was het wel, ik stond op de kapiteins positie en zie de stenen voor op het dek in de pijp vallen. Ik zet tien stappen achterwaarts en zie op de beeldschermen voor me een digitaal door de scanners gemaakte doorsnede van de zeebodem van de achterzijde van de robot en de voorzijde van de robot, driehonderd meter onder me. De scanners scannen de zeebodem en transformeren de scans (12 meter breed) elke miliseconde naar een zijaanzicht (12 meter breed) van de zeebodem op een beeldscherm dat wij zien. Daarnaast hangt een beeldscherm van de camera van de robot waarop stofwolken, af en toe een garnaal en stenen zichtbaar zijn die ik net, 85 seconden geleden, boven op de boot in de pijp zag vallen. Het lijkt allemaal zo simpel dacht ik toen, maar dit is wel heel indrukwekkend allemaal. Wat mij vanaf het eerste moment opviel toen we begonnen met stenen storten, was de sfeer. Ik dacht aan een drukte van belang, mensen druk rond lopend met papieren, op het dek mensen druk in de weer, maar alles van dit was niet waar. Naast me zat Jeffrey, die af en toe commando's gaf aan de Filippijn achter de DP-kast en degene die de feeder bediend, oftewel een grote bak tussen twee grote transportbanden waarvan je een trilfrequentie kan instellen en waardoor de hoeveelheid steen mee wordt bediend die de pijp ingaat. Jeffrey bekeek de profielen van de zeebodem en zodoende overlegde hij met de Filippijnse piloten naast hem die de ROV bedienden van waar nog steen gestort moet worden. Ietsje naar links, 2 meter naar rechts, iets omhoog want er lijkt een soort ‘berg' op de zeebodem op te doemen en je wilt niet je robot van 2,5 miljoen euro daar tegenaan laten botsen en ga zo maar door. Op het dek was het rustig, niemand liep heen en weer te rennen, af en toe werden er controles op de transportbanden uitgevoerd, zo zag ik vanaf de brug.

Momenteel is bovenstaande alweer een week oud en ben ik weer volop aan het werk buiten op de bouwplaats. Na de trip op de Tertnes en eenmaal weer aangekomen aan onze kade, stapte ik met mijn rugzak van boord, groette iedereen op de kade weer, gooide ik mn rugzak in onze keet/container, dronk wat en deed mn overall weer aan. Het was namelijk twaalf uur en John en ik hebben dan altijd nog een halve nachtdienst te gaan. Van het 1 naar het andere, prachtig dat dat allemaal kan. Het gaat gewoon weer door...

Het andere wat ik noemde is het begin van het einde.
Sinds zes mei j.l. is namelijk officieel mijn stageperiode afgelopen. Door de twaalf uren per dag en zeven dagen per week heb ik de 800 uren t.a.v. de stage-eis sneller doorlopen. Na wat communicatie wisselingen en een ondertekening, kan en magik wat wekenlanger doorwerken op het project en wel als vakantiekracht! Nu ik zo diep in het project zit en alles zo goed gaat was ik erg blij dat ik nog langer mag blijven op het project en ligt het eigenlijk nog open wanneer ik stop en vertrek, wat een fijne flexibele bijkomstigheid is. Momenteel zijn we met acht Van Oord projectleden hier in het hotel en straks gaan er al enkelen naar huis gezien het feit dat het e.e.a. ten einde zal lopen over wat weken.
Mijn taak zal hetzelfde blijven, ik werk de weken nog door als assistent van de superintendent (uitvoerder) op de kade, maar in dit geval 1 verschil, overmorgen nl. ga ik in de dagshift! Eindelijk weer wat zonnestralen meepakken nu het weer wat beter lijkt te worden. Alleen 1 groot verschil: veertig andere kerels, hoewel ik met velen van hun al heb kennisgemaakt wanneer de shift overdracht steeds is in de ochtend en de avond. Toch wel een nieuwe uitdaging, ik ben nu niet meer de assistent van John maar van Jang, een voor Van Oord werkende Koreaan. Ik heb er veel zin aan. Vanavond tijdens de dagelijkse toolbox meeting heb ik verteld dat ik naar de dagshift ga. Het was wel even jammer, veertig geweldige kerels die voor je staan en waar je weken lang nauw mee hebt gewerkt in de nacht. Naarmate de tijd vorderde begon iedereen elkaar wat persoonlijker te leren kennen en ging iedereen steeds leuker met elkaar om. De sfeer in ons team is geweldig, echt altijd hard werken maar ook lachen met elkaar. Natuurlijk zie ik ze allemaal nog wel straks tijdens het wisselen van de shift steeds en het kan zo maar zijn dat ik later weer terug ga naar de nachtshift, maar het zal wel weer even wennen zijn om met veertig nieuwe Filippijnen te werken. Hoe heette die ook alweer? Wat was nu een chauffeur en wat was een verkeersregelaar? Een nieuwe uitdaging overmorgen...

Daarnaast begint over wat weken al de demobilisatie van het project, ofwel kort door de bocht ‘het afbreken en opruimen'. Hier moeten nog plannen voor worden gemaakt, kortom: werk genoeg nog de laatste paar weken hier op het project! Ik geniet zeker met volle teugen van alles wat ik zie, doe en meemaak, het is soms eigenlijk niet te bevatten. Het gekke is dat ik me eigenlijk ook geen stagiair meer voel, we hebben zo'n leuk hecht team en alles is zo leuk en interessant en voel me daardoor eigenlijk gewoon een fulltime medewerker in ons Van Oord team. Dingen worden naarmate de tijd vordert vanzelfsprekend. Je begint andermans en je eigen plaats te kennen en je gaat anders op dingen kijken en het beter onder ogen zien. Er gebeurd zoveel in een project, vooral op ons project, te bedenken dat er dagelijks en vierentwintig uur lang plus minus 180 mensen actief zijn; op de kade, op de Tertnes en op het kantoor hier. Elke dag en nacht gebeurd er vanalles. Soms hard lachen, afzien en soms ergens van balen. Soms iets serieus begrijpbaar proberen uit te leggen, soms als vrienden over grappige dingen minuten lang slap ouwehoeren in de Filippijnse taal, soms duidelijk doordringend en strak moeten zijn, soms iemand proberen te motiveren. Soms naar dingen vragen, soms dingen uitgelegd krijgen. Soms ergens een punt achterzetten en het goed vinden, soms even net iets verder doorknallen en genieten van de oplossing of het resultaat.

Over enkele dagen arriveert het laatste steenschip, die zijn laatste 23.000 ton steen bij ons op de kade zal brengen. Vanaf daarna zal alleen de Tertnes en dus alleen de laadoperatie nog van kracht zijn, ofwel om de 2 dagen de Tertnes volladen met steen. In de tussenliggende dagen is er dan ruimte voor vrije uren/dagen voor mensen, is er tijd voor reparaties en alvast kleine demobilisaties. Met andere woorden, het begin van het einde.

Trouwens voor degene die mij om welke reden dan ook willen berichten of bellen, ik ben altijd mobiel bereikbaar op +63 915 200 7267. Na wat afwegingen heb ik besloten om tussen 25 juni en 12 juli terug te komen naar NL.

Foto's komen straks. Bedankt voor het lezen & tot gauw!

Halik;

Rob